کود سفید یا کود سولفات آمونیوم یکی از کودهای شیمیایی پرکاربرد برای تقویت خاک و تأمین نیتروژن مورد نیاز گیاهان، به ویژه در کشاورزی برنج است. این کود به دلیل سرعت جذب بالا و تأثیرگذاری سریع در رشد گیاه، معمولاً در مراحل مختلف رشد برنج مورد استفاده قرار میگیرد. در این مقاله، زمان و نحوه مصرف کود سفید برای برنج را بررسی خواهیم کرد.
چرا استفاده از کود سفید برای برنج مهم است؟
کود سولفات آمونیوم که به کود سفید معروف است، حاوی نیتروژن و گوگرد است که هر دو عنصر برای رشد گیاهان ضروری هستند. نیتروژن برای رشد شاخ و برگ و تولید پروتئینها در گیاهان ضروری است، در حالی که گوگرد به افزایش مقاومت در برابر بیماریها و تقویت سیستم متابولیک گیاه کمک میکند. در برنج، نیتروژن به ویژه برای افزایش عملکرد و کیفیت محصول اهمیت زیادی دارد.
زمان مناسب برای مصرف کود سفید برنج
1. مصرف کود سفید در هنگام کاشت
در ابتدای فصل کشت برنج، میتوان از کود سفید برای غنیسازی خاک و تأمین نیتروژن اولیه استفاده کرد. این مرحله معمولاً هنگام شخم زدن زمین یا آمادهسازی بستر کشت انجام میشود. کود را به طور یکنواخت بر سطح خاک پخش کرده و سپس زمین را شخم بزنید تا کود به خوبی در خاک نفوذ کند.
2. مصرف کود سفید در مرحله پنجهزنی
پنجهزنی مرحلهای از رشد برنج است که در آن تعداد شاخههای فرعی (پنجهها) افزایش مییابد و گیاه شروع به رشد و گسترش میکند. برای تقویت رشد شاخ و برگ، در این مرحله میتوان کود سفید را به صورت سرک (یعنی پخش روی سطح خاک و آبیاری بعد از آن) استفاده کرد. این کار به گیاه کمک میکند تا در مراحل ابتدایی رشد، به سرعت رشد کند و پایههای مستحکمی برای محصول نهایی بسازد.
3. مصرف کود سفید در مرحله تشکیل دانه
در زمان شکلگیری دانهها، برنج به بیشترین میزان نیاز به نیتروژن دارد. برای افزایش عملکرد و کیفیت دانهها، مصرف کود سفید در این مرحله بسیار مؤثر است. این کار باعث میشود که گیاه نیتروژن کافی برای تولید پروتئینها و رشد دانهها دریافت کند. معمولاً این کود را در زمان آغاز مرحله زایشی، وقتی که گلها شروع به شکلگیری میکنند، مصرف میکنند.
4. مصرف کود سفید در زمان ماندگی و رشد دانه
اگر گیاهان در مرحله رشد دانه دچار کمبود نیتروژن شوند، استفاده از کود سفید میتواند به حل این مشکل کمک کند. مصرف این کود در این مرحله به تقویت رشد دانهها و افزایش وزن دانهها کمک میکند، که تأثیر مستقیمی بر افزایش عملکرد محصول خواهد داشت.
نحوه مصرف کود سفید برای برنج
کود سفید معمولاً به دو روش اصلی در برنجکاری مصرف میشود:
کوددهی پایه: این روش در هنگام کاشت یا شخم زدن خاک انجام میشود. کود سفید به طور یکنواخت بر سطح خاک پخش شده و سپس خاک شخم میشود تا کود به عمق مناسب برسد.
کوددهی سرک: در این روش، کود به صورت سطحی روی خاک پخش شده و پس از آن آبیاری میشود تا کود جذب خاک و ریشهها شود. این روش معمولاً در مراحل رشد بعدی برنج انجام میشود.
نتیجهگیری
کود سفید (سولفات آمونیوم) به دلیل تأمین نیتروژن و گوگرد، نقش مهمی در تقویت رشد و افزایش عملکرد برنج دارد. برای استفاده مؤثر از این کود، باید آن را در زمانهای مناسب و در مراحل مختلف رشد برنج مصرف کرد. مصرف آن در زمانهای کاشت، پنجهزنی، تشکیل دانه و رشد دانه میتواند به بهبود کیفیت و کمیت محصول کمک کند.
سوالات متداول درباره مصرف کود سفید برای برنج
1. آیا مصرف زیاد کود سفید برای برنج مضر است؟
بله، مصرف بیش از حد کود سفید میتواند باعث تجمع نیتروژن در خاک شده و باعث سوختگی برگها و کاهش کیفیت محصول شود. باید مقدار مصرف را طبق نیاز گیاه و توصیههای کشاورزی تنظیم کرد.
2. چه مقدار کود سفید باید برای هر هکتار زمین برنج استفاده شود؟
مقدار کود سفید برای هر هکتار بستگی به وضعیت خاک و نیاز گیاه دارد. معمولاً مصرف حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ کیلوگرم کود سفید برای هر هکتار مناسب است، اما بهتر است برای تعیین مقدار دقیق، از آزمون خاک استفاده شود.
3. آیا کود سفید را میتوان در همه مراحل رشد برنج استفاده کرد؟
بله، کود سفید را میتوان در چند مرحله مختلف رشد برنج استفاده کرد، به ویژه در مراحل کاشت، پنجهزنی، و تشکیل دانه. مهم است که مقدار و زمان مصرف را طبق نیاز گیاه و توصیههای کشاورزی تنظیم کنید.
